ARMAZI არმაზი ARMAZI

ძველი ქართული წარწერები


ურბნისის წარწერები

წარწერა პირველი

(V ს. - ნ. შოშიაშვილი; X ს. - ვ. სილოგავა)

ოო იჳ ქე

კტი მმ მქლ შწყლნ

ას სნა მშბლნი

უფალო ეისუ ქრისტე

კონსტანტი, მარიამ, მიქაელ შეიწყალენ,

ამის სიონისა მაშჱნებელნი




წარწერა მეორე

(X ს. - ნ. შოშიაშვილი; IX-X სს. - პ. ზაქარაია)


ოო ღო შე თე ებსკი ძჲლსკი მშბლი


ას საჲ ოდს ღნ ღსმყო ას სა ებსკი


იყო ესე სნი დძბლ ოფს ზმსა ოთხნი


კთხ[ნ]ი და კქი გპლ იყს იტნი ქტცი დპლ


იყს და მდლა ღნ ას ყისაჲ აღშბაჲ ყთა გკ


[თჲ] ძალა სა მხთს ღა ყი გთავთა მქა


უფალო ღმერთო, შეიწყალე თეოდორე ებისკოპოსი, ძეჲ ლუკაჲსი, მაშენებელი

ამის სიონისაჲ. ოდეს ღმერთმან ღირს-მყო ამის სიონისა ებისკოპოსად,

იყო ესე სიონი დაძუელებულ უფროჲს ზომისა. ოთხნი

კუთხნი და კონქი განპებულ იყვნეს, სუეტნი ქარტოცისანი(?) დამპალ

იყვნეს. და მომმადლა ღმერთმან ამის ყოვლისაჲ აღშენებაჲ, ყოველთა გკ

თჲ(?) ძალითა სიონისაჲთა. მეოხებითა ღმრთისაჲთა ყოველი გათავებითა მიქმნია




წარწერა მესამე


დბჲ შა ქე

რ მდლე თე

ებკსა ას სა

აღშბჲ თნა

შეწნთა მქლ

ძსა კტსითა

ქნ შენ ესე მე

აბთრ დწრე

დიდებაჲ შენდა, ქრისტე,

რამეთუ მოჰმადლე თეოდორე

ებისკოპოსსა ამის სიონისა

აღშენებაჲ თანა-

შეწევნითა მიქაელ

ძისა კოსტანტისითა,-

ქრისტემან შეიწყალენ!-ესე მე,

აბიათარ, დავწერე




წარწერა მეოთხე


სბო წო შე მნჲ

შნი ქთრ შშნ და

ნშბნი მთნი შწნი

ამს სნი ქნ შნ ან

სამებაო წმიდაო, შეიწყალე მონაჲ

შენი ქავთარ, შუშან და

ნაშობნი მათნი. შემწენი

ამის სიონისანი, ქრისტემან შეიწყალენინ. ამენ.




ზემო ნიქოზის ღვთაების ტაძრის წარწერები

წარწერა პირველი

(V ს. - ნ. შოშიაშვილი)


წო სმო ზრა

პრლეპკი შე

წმინდაო სამებაო, ზაქარია

პირველეპისკოპოსი შეიწყალე




წარწერა მეორე

(X ს. - ნ. შოშიაშვილი)

...ეპი

სკპზმნ აღვ

შნე წჲ ეკლსჲ

...ეპი

სკოპოზმან აღვ-

აშჱნე წმიდაჲ ეკლესიაჲ




საჰაკდუხტის წარწერა

(V ს. - გ. ბოჭორიძე)

წო გლ საკჳრველ

თმოქმედო შენდ

ა შევედრებუ-

ლი მჴლი შენი ს

აჰაკდუხტ

დაჲცევ ყოვ-

ლისაგან ბო

როტისა

წმიდაო გრიგოლ საკჳრველ-

თმოქმედო შენდ-

ა შევედრებუ-

ლი მჴევალი შენი ს-

აჰაკდუხტ

დაიცევ ყოვლ-

ისაგან ბო-

როტისა




უკანგორის წარწერები

წარწერა პირველი

(VI ს. - ლ. მუსხელიშვილი)

ლ. მუსხელიშვილისეული წაკითხვა

+ პეტრჱს ხუცსობას[ა]

მე თათვარაზ აღხუ

მ[ა]რთე ესე ჯუარი სახე

[ლითა] ღჲ[თა] შეწეჳნითა იმ(ანღმ)

...........................

...........................

ვ. სილოგავასეული წაკითხვა

+ პეტრჱს ხუცსობას[ა]

მე თათვარაზ აღხუ

მართე ესე ჯუარი სახე

ლითა ღჲ[თა] შეწეჳნითა იესუ ქრისტჱსითა

რომელმან თ[ა]ჳყანის-ხცე[თ], ლ[ო]ც-

ვასა [მომი]ჴსენე[თ]




წარწერა მეორე

(VI ს. - ის დასაწყისი)


....................

თა

და [მ]

აღხო

ესე ჯო

ლოცვე

[ჩ]ნდა

ლ. მუსხელიშვილისეული წაკითხვა

[სახელითა ღმრთისაჲთა მე]

თა[თვარაზ]

და [მარიამ]

აღხო[ჳმართეთ]

ესე ჯ[ჳარი სა]

ლოცვე[ლად]

[ჩ]ნდა

ნ. შოშიაშვილისეული წაკითხვა

[შეწევნითა ქრისტჱსი]

თა [ჩუენ ...]

და [ ]

აღხუ[მართეთ]

ესე ჯუ[არი სა]

ლოცვე[ლად]

[ჩ]ნდა




პალესტინის წარწერები

წარწერა პირველი

(VI ს. - მ. თარხნიშვილი)

წმიდაო თეოდორ

ე მარ(ოე)ან და ბო

(ჳ)რზ...ენ ამი

ე....

წარწერა მეორე

(VI ს. - მ. თარხნიშვილი;
V ს. - შ. ნუცუბიძე,
ს. ყაუხჩიშვილი,
გ. წერეთელი)

და ძუძ

ეულნი მ

ათნი ბა

კურ და

გრი ორმ

იზდ და ნ

აშობნო

მათნი ქე

შ'ენ

ამენ

წარწერა მესამე

(532-552 ს. - მ. თარხნიშვილი)

შეწევნითა ქ'ჱსითა და მ

ეოხებითა წმიდისა თ'ეჲსითა

შ'ნ ანტონი აბაჲ და იოსია მო

მსხმელი ამის სეფისაჲ და მა

მადედაჲ იოსიაჲსი ამენ




მცხეთის წარწერები

სტეფანოს ქართლის პატრიკიოსის წარწერა

(VI ს.-ის ბოლო - გ. ჩუბინაშვილი)

[ჯ]ო მაც

[ხ]ოვრისა

ო სტეფანო

ს ქართლის

ა პატრი

კიოსი შ'ე

[ჯ]უარო მაც

[ხ]ოვრისა

ო სტეფანო

ს ქართლის

ა პატრი

კიოსი შეიწყალე




დემეტრე ვიპატოსის წარწერა

(VI ს.-ის ბოლო - ივ. ჯავახიშვილი)

წო

მქ ლ მ

თავარანგელოზო

დემეტრ

ეს ჳპა

ტოსს

ა მეო

ხ ხეყ

ავ

წმიდაო

მიქაელ მ

თავარანგელოზო

დემეტრ

ეს ჳპა

ტოსს

ა მეო

ხ ხეყ

ავ




ადარნერსე ვიპატოსის წარწერა

(626-634 წწ - ივ. ჯავახიშვილი)

წო გრლ

მთავ[არ]

ანგელო[ზ]

ო ადრ[ნე]

რსეს ჳპატ

ოსსა მეოხ

ეყავ

წმიდაო გრიგოლ

მთავარ

ანგელოზ

ო ადრნე

რსეს ჳპატ

ოსსა მეოხ

ეყავ




ქობულ-სტეფანოსის წარწერა

(VII ს.-ის I ნახევარი - ივ. ჯავახიშვილი)

წო სტე

ქობულ

სტ~ი

შ~ე

წმიდაო სტეფანე

ქობულ

სტეფანოსიი

შეიწყალე




თემესტიას წარწერა

(VI ს.-ის ბოლო - ივ. ჯავახიშვილი)

+წყალობითა ღ~ჲთა და შეწევ

ითა ჯუარისაჲთა მე თემესტია მჴ

ევალმან ქ~ჱსმან აღვაშჱნე საყო

ფელი ესე საჴსენებლად სულისა

ჩემისა თავყანისსაცემელად დე

დათა




წყისის წარწერა

(616-619 - ა. შანიძე)

ესე ჯ~ ქ~ჱი მე კოსტანტი ძ~ნ

სტეფანესმან და გუდას

მან აღჰუმართე სახელს

ა მცხეთისა ჯ~ისასა ნასყი

დევსა ქუეყანასა ზ~ა

შაჰრამანსა ა~ სც~დ ჩ~ნ

და ცოლისა და შვილთა

ნოემბერსა ი~ზ ამნ

ესე ჯუარი ქრისტჱსი მე, კოსტანტი, ძემან

სტეფანესმან და გუდას

მან, აღჰუმართე სახელს

ა მცხეთისა ჯუარისასა ნასყი

დევსა ქუეყანასა ზედა,

შაჰრამანსა ა საცოდ ჩუენ

და ცოლისა და შვილთა

ნოემბერსა იზ(ჩვიდმეტს), ამენ




Copyright ARMAZI Project / Manana Tandashvili, Frankfurt / Tbilisi 2000. All rights reserved.

საავტორო უფლება ეკუთვნის "არმაზის" პროექტს და მანანა თანდაშვილს, ფრანკფურტი / თბილისი 2000 წ.